Theo đó, Bộ Y tế cho biết: đề xuất này được đưa vào dự thảo Luật Dân số, trong bối cảnh mức sinh của Việt Nam giảm xuống 1,91 con/phụ nữ, thuộc nhóm thấp nhất Đông Nam Á.

Theo Bộ Y tế, mức sinh thấp có thể khiến dân số Việt Nam tăng trưởng âm vào năm 2054 - 2059, ảnh hưởng đến lực lượng lao động và đẩy nhanh quá trình già hóa. Nguyên nhân giảm sinh xuất phát từ áp lực công việc, tài chính, lo ngại chi phí nuôi dạy con và gánh nặng gia đình.

Bộ Y tế cũng đề xuất hỗ trợ nhà ở cho phụ nữ sinh đủ hai con tại các khu công nghiệp, khu chế xuất và địa phương có mức sinh thấp. Ngoài ra, nhiều chính sách khuyến sinh khác đang được xem xét, bao gồm không kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba và cải thiện điều kiện làm việc để lao động có thời gian chăm sóc gia đình.

Theo Bộ Y tế, mức sinh trên toàn quốc đang có xu hướng giảm thấp dưới mức sinh thay thế, từ 2,11 con/phụ nữ (2021) xuống 2,01 con/phụ nữ (2022), 1,96 con/phụ nữ (2023) và 1,91 con/phụ nữ (2024) - thấp nhất trong lịch sử và được dự báo là sẽ tiếp tục xuống thấp trong các năm tiếp theo. 

Theo dự báo, kịch bản mức sinh tiếp tục giảm, đến năm 2039 Việt Nam sẽ kết thúc thời kỳ dân số vàng, năm 2042 quy mô dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh và sau năm 2054 dân số sẽ bắt đầu tăng trưởng âm.

Đề xuất mỗi cặp vợ chồng, cá nhân quyết định về thời gian sinh con,

số con và khoảng cách giữa các lần sinh. 

Đề xuất mỗi cặp vợ chồng, cá nhân quyết định số con

Trước đó, từ tháng 2/2025, Bộ Y tế đang dự thảo Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Trong đó, Bộ đề xuất mỗi cặp vợ chồng, cá nhân quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh.

Nhằm góp phần duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước, Bộ Y tế dự thảo Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. 

Trong đó, Bộ Y tế đề xuất về quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc thực hiện cuộc vận động dân số và kế hoạch hóa gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản: 

1- Quyết định về thời gian sinh con, số con và khoảng cách giữa các lần sinh; 

2- Bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS và thực hiện các nghĩa vụ khác liên quan đến sức khỏe sinh sản.

Đại Lộc