TP.HCM "Căng Mình" Chống Dịch Kép
Hệ thống y tế TP.HCM đang chịu áp lực nặng nề khi phải đối phó đồng thời với dịch Sốt xuất huyết và Tay chân miệng đang leo thang nhanh chóng.
1. Bệnh chân tay miệng là gì?
Là bệnh do virus cấp tính Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 gây ra. Bệnh tay chân miệng trẻ em có thể dễ dàng lây truyền qua đường tiêu hóa hay tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ các bọng nước, phân, nước bọt hay dịch tiết mũi họng. Tại Việt Nam, số ca nhiễm bệnh này có xu hướng tăng trong khoảng từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12.
2. Nguyên nhân của bệnh tay chân miệng.
Bệnh tay chân miệng do các loại virus thuộc họ enterovirus gây ra. Tác nhân gây nhiễm khuẩn thường gặp nhất là virus Coxsackie A-16, type enterovirus 71 thì ít gặp hơn. Biểu hiện lâm sàng của bệnh như nhau bất kể loại virus gây bệnh nào. Tuy nhiên, bệnh nhân nhiễm enterovirus 71 có nhiều khả năng dẫn đến các biến chứng hiếm gặp (ví dụ như viêm màng não do virus, viêm não hoặc tổn thương cơ tim).
 |
3. Triệu chứng ban đầu, dấu hiệu nhận biết bệnh tay chân miệng ở trẻ.
Bệnh tay chân miệng có những dấu hiệu nhận biết khác nhau tùy vào từng giai đoạn, cụ thể như:
- Giai đoạn ủ bệnh 3 – 6 ngày.
- Giai đoạn khởi phát bắt đầu với các triệu chứng dễ nhận thấy gồm:
Trẻ bị sốt, mệt mỏi, sốt nhẹ (37,5-38 độ C) hoặc bị sốt cao (38-39 độ C).
Đau họng.
Tổn thương, đau rát ở răng và miệng.
Chảy nước bọt nhiều.
Biếng ăn.
Tiêu chảy vài lần trong ngày.
- Giai đoạn toàn phát (thường bắt đầu sau 1 – 2 ngày khởi phát bệnh), trẻ bắt đầu xuất hiện các triệu chứng điển hình của bệnh như:
Trẻ bị phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, mông. Các bóng nước có đường kính 2 – 10mm, màu xám, hình bầu dục. Chúng có thể mọc lồi hoặc ẩn dưới da, sờ có cảm giác cộm, không đau, không ngứa.
Loét miệng: ở niêm mạc má, lợi và lưỡi của trẻ xuất hiện các bóng nước có đường kính 2 – 3mm, dễ vỡ. Khi vỡ tạo thành các vết loét khiến trẻ đau khi ăn, quấy khóc.
Trên mông của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ xuất hiện các mụn lở, rộp da.
Dấu hiệu toàn thân: rối loạn tri giác, mê sảng, co giật.
Ngoài các triệu chứng điển hình trên, tùy vào từng cơ địa, bệnh tay chân miệng còn xuất hiện thêm các biểu hiện như: Bóng nước rất ít xen kẽ với hồng ban hoặc chỉ xuất hiện hồng ban. Một số trường hợp bé chỉ xuất hiện loét miệng.
4. Cách điều trị bệnh tay chân miệng.
Không có điều trị đặc hiệu cho bệnh tay chân miệng. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh tay chân miệng thường tự khỏi trong vòng 7 đến 10 ngày. Nếu tình trạng bệnh nhẹ, sau 7 – 10 ngày chăm sóc tại nhà, trẻ sẽ hồi phục sức khỏe hoàn toàn.
Trường hợp bé sốt cao (trên 39 độ C) kéo dài hơn 48 giờ kèm theo các biểu hiện như ói, tay chân run rẩy, co giật, tim đập nhanh, khó thở, da nổi vằn, gia đình cần đưa trẻ nhập viện ngay lập tức.
5.Cách chăm sóc trẻ mắc tay chân miệng tại nhà.
Chế độ ăn uống: tránh cho trẻ ăn đồ chua, thức ăn mặn hoặc cay. Đồng thời nên tránh những thực phẩm cần nhai nhiều. Phụ huynh nên cho trẻ dùng thức ăn mềm nhẹ trong vài ngày và khuyến khích trẻ uống nhiều nước. Nên dùng đồ uống nguội mát, sữa chua, các món tráng miệng, bánh pudding. Cho trẻ súc miệng bằng nước sạch sau mỗi bữa ăn.
Điều trị tại nhà theo hướng giảm triệu chứng sốt, đau miệng và đau họng. Không chỉ định thuốc kháng sinh cho bệnh nhiễm virus này. Thuốc Ibuprofen và Paracetamol có thể sử dụng khi trẻ sốt hơn 38.5 độ.
Sự gia tăng đột biến của bệnh tay chân miệng và sốt xuất huyết cho thấy nguy cơ về những lỗ hổng trong quy trình vệ sinh tại các môi trường tập trung đông trẻ em. Ngành y tế thành phố liên tục kêu gọi người dân diệt lăng quăng và giữ vệ sinh cá nhân để ngăn chặn dịch bệnh lây lan.
Trong khi đó, bối cảnh y tế toàn quốc cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Các chuyên gia cảnh báo năm 2025 có thể là đỉnh dịch sởi theo chu kỳ 4-5 năm, cùng với nguy cơ từ cúm mùa, ho gà và viêm màng não. Sự hội tụ của nhiều dịch bệnh cùng lúc đang tạo ra kịch bản về một "cơn bão hoàn hảo", đe dọa gây quá tải hệ thống y tế trên diện rộng.
3 Triệu Trẻ Em Việt Nam Cần Hỗ Trợ Sức Khỏe Tâm Thần
 |
Nhân Ngày Sức khỏe Tâm thần Thế giới (10/10), một con số gây chấn động đã được công bố: khoảng 3 triệu trẻ em Việt Nam, tương đương 12% tổng số trẻ, đang cần được hỗ trợ về sức khỏe tâm lý.
Đây không chỉ là những con số thống kê, mà là một cuộc khủng hoảng thầm lặng có nguy cơ ảnh hưởng sâu sắc đến nguồn nhân lực tương lai của đất nước. Với chủ đề năm nay là "Tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trong thảm họa và tình huống khẩn cấp", thông điệp toàn cầu càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết tại Việt Nam, nơi trẻ em đang phải đối mặt với áp lực từ dịch bệnh đến thiên tai. Các chuyên gia cảnh báo, nếu không được can thiệp kịp thời, những căng thẳng tâm lý này có thể phát triển thành các rối loạn nghiêm trọng, để lại hậu quả lâu dài.
Lưới An Sinh Mới Cho Trẻ Em Chính Thức Vận Hành
 |
Giữa bối cảnh đầy thách thức, hệ thống chính sách an sinh xã hội cho trẻ em cũng đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ, với ba thay đổi lớn chính thức có hiệu lực, được kỳ vọng sẽ trở thành "lá chắn" vững chắc cho thế hệ tương lai:
- Bảo hiểm y tế (BHYT) được củng cố: Ngân sách nhà nước đã nâng mức hỗ trợ đóng BHYT cho học sinh, sinh viên từ 30% lên tối thiểu 50%, đồng thời đưa ra các phương thức đóng linh hoạt (3 tháng, 6 tháng, 1 năm) để giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình. Các quy định mới cũng được thiết kế thông minh hơn để xóa bỏ "khoảng trống" bảo hiểm cho trẻ em khi chuyển từ 6 tuổi vào lớp 1.
- Khung pháp lý bảo vệ trẻ em được siết chặt: Một quy trình can thiệp khẩn cấp mới đã được ban hành, lần đầu tiên trao quyền cho cơ quan y tế tham gia trực tiếp vào việc tạm thời cách ly trẻ em khỏi môi trường độc hại. Đây là một bước tiến mang tính bước ngoặt, nhìn nhận bạo hành trẻ em dưới lăng kính của một vấn đề y tế công cộng, đòi hỏi sự can thiệp chuyên môn về cả thể chất và tâm lý.
- Hiện đại hóa thủ tục nền tảng: Quy trình cấp Giấy Chứng sinh đã được chuẩn hóa và cập nhật, bao gồm cả các trường hợp phức tạp như sinh ngoài cơ sở y tế hay mang thai hộ. Điều này đảm bảo mọi trẻ em, dù ra đời trong hoàn cảnh nào, đều được bảo vệ quyền pháp lý và danh tính ngay từ đầu.
Ngày 10/10/2025 ghi dấu một thời điểm then chốt, nơi các cuộc khủng hoảng y tế cấp tính giao thoa với những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và các giải pháp chính sách dài hạn. Việc đối phó thành công với "cơn bão" này sẽ không chỉ quyết định sức khỏe của thế hệ trẻ hôm nay mà còn định hình sự vững mạnh của xã hội Việt Nam trong tương lai.