Chị Ngọc luôn nghĩ mình là "pháo đài bất khả xâm phạm" của sức khỏe. Nhưng vào một buổi sáng tháng 10, thảm kịch ập đến. "Cơn đau đầu ập đến như một nhát búa, xé toạc sự yên bình thường ngày", chị kể lại. Chị nhanh chóng rơi vào hôn mê, cơ thể cứng đờ, nửa người bất động.

Gia đình chị bàng hoàng. Một người khỏe mạnh, hiếm khi ốm vặt, lại có thể gục ngã vì đột quỵ. Tại bệnh viện, kết quả chụp CT sọ não phát hiện chị bị xuất huyết não. Nguyên nhân, như bác sĩ giải thích, là do vỡ dị dạng mạch máu não.

Đây là một bất thường bẩm sinh. Theo thời gian, thành mạch mỏng đi và có thể vỡ bất kỳ lúc nào.

Điều nguy hiểm nhất là đa phần người bệnh, giống như chị Ngọc, không có dấu hiệu điển hình và cảm thấy mình "hoàn toàn khỏe mạnh" cho đến khi quá muộn. Dù đã qua cơn nguy kịch, chị Ngọc vẫn phải đối mặt với di chứng liệt và hành trình vật lý trị liệu hàng ngày.

Trường hợp của anh Nguyên (33 tuổi) lại là một lời cảnh tỉnh khác. Anh bỏ qua khuyến cáo về huyết áp cao trong một lần khám định kỳ vì "nghĩ mình khỏe". Anh tiếp tục thói quen làm việc xuyên đêm, uống nhiều cà phê và bia rượu. Một buổi sáng, anh bất ngờ ngã quỵ, méo miệng và mất khả năng cử động. Cú đột quỵ khiến anh bị tổn thương não trái, để lại di chứng nói ngọng và yếu nửa người. "Kẻ thù thầm lặng" bên trong mạch máu

Những câu chuyện như của chị Ngọc và anh Nguyên đang ngày càng trở nên phổ biến, phơi bày một sự thật đáng lo ngại. Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh nhấn mạnh: "Nhiều người nghĩ họ khỏe mạnh nhưng thực chất không biết những gì đang âm thầm diễn ra trong mạch máu của mình. 'Khỏe mạnh' không đồng nghĩa với 'không có nguy cơ đột quỵ'".

Tăng huyết áp là "kẻ giết người thầm lặng" hàng đầu. Nhiều người trẻ chủ quan bỏ qua chỉ số quan trọng này vì "nghĩ mình khỏe" 

Các chuyên gia chỉ ra những "kẻ giết người thầm lặng" thường ẩn náu sau vẻ ngoài khỏe mạnh:

1. Tăng huyết áp: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ, nhưng thường không có biểu hiện rõ ràng. Giống như anh Nguyên, nhiều người trẻ chủ quan bỏ qua chỉ số quan trọng này.

2. Dị dạng mạch máu não: Như trường hợp của chị Ngọc, đây là yếu tố bẩm sinh, cực kỳ khó phát hiện nếu không có kiểm tra chuyên sâu.

3. Đái tháo đường và Rối loạn mỡ máu: Cả hai bệnh lý này đều âm thầm làm tổn thương và xơ vữa mạch máu, khiến chúng dễ bị tắc nghẽn hoặc vỡ.

4. Đột quỵ thầm lặng (Silent Stroke): Đây là khái niệm đáng sợ nhất. Các cơn đột quỵ nhỏ xảy ra ở những vùng não không kiểm soát chức năng quan sát được (như ngôn ngữ hay vận động) nên không gây triệu chứng rõ ràng. Tổn thương này tích lũy theo thời gian, dần ảnh hưởng đến trí nhớ, sự cân bằng và khả năng tập trung. Cách duy nhất để phát hiện là chụp MRI hoặc CT não. Thế hệ làm việc quá sức: Chất xúc tác cho thảm họa .

Nếu các bệnh lý tiềm ẩn là "thuốc súng", thì lối sống hiện đại chính là "mồi lửa". Giới chuyên gia cảnh báo, "thế hệ làm việc quá sức" đang tự đẩy mình vào nguy hiểm.

Lối sống căng thẳng, thiếu ngủ và làm việc quá sức của "thế hệ làm việc quá sức" chính là "mồi lửa" kích hoạt các bệnh lý tiềm ẩn, dẫn đến đột quỵ. 

Khi một người thường xuyên căng thẳng, mất ngủ và làm việc quá sức, cơ thể sẽ liên tục tiết ra cortisol và adrenalin. Các hormone này làm tăng huyết áp và nhịp tim, tạo ra áp lực khổng lồ lên một hệ thống mạch máu vốn có thể đã bị tổn thương âm thầm.

Thêm vào đó, các thói quen xấu như lạm dụng cà phê, bia rượu (như anh Nguyên), hút thuốc, hoặc sử dụng các loại thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc đều góp phần làm suy yếu thành mạch, khiến nguy cơ đột quỵ tăng vọt.

Con số báo động và lời giải

Thực trạng này được phản ánh qua những con số đáng báo động. Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, tỷ lệ đột quỵ ở người dưới 45 tuổi đã tăng 44% trong hai thập kỷ qua. Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 ca đột quỵ mới.

Hậu quả của nó vô cùng tàn khốc. Hầu hết bệnh nhân sống sót đều mang di chứng nặng nề như tê liệt, mất ngôn ngữ, rối loạn cảm xúc, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là chúng ta có thể hành động. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 80% các ca đột quỵ có thể phòng ngừa được.

Giải pháp nằm ở việc thay đổi nhận thức: chuyển từ "nghĩ mình khỏe" sang "biết mình khỏe". Điều này đòi hỏi:

1. Khám sức khỏe định kỳ: Đây là điều bắt buộc. Cần kiểm tra và theo dõi sát sao các chỉ số "thầm lặng" quan trọng nhất: huyết áp, đường huyết và mỡ máu.

2. Quản lý căng thẳng: Cần có các biện pháp quản lý căng thẳng hiệu quả, cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi, thay vì làm việc quá sức.

3.  Lối sống lành mạnh thực sự: Một chế độ ăn ít muối, ít béo, tập thể dục đều đặn, không hút thuốc và hạn chế rượu bia là nền tảng cơ bản.

4. Nhận biết triệu chứng: Nắm rõ các dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ (méo miệng, yếu tay chân một bên, nói khó, đau đầu dữ dội) để tận dụng "thời gian vàng" đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất

Khám sức khỏe định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh thực sự là giải pháp then chốt để phòng ngừa đến 80% các ca đột quỵ.