Hiểu lầm phổ biến đầu tiên thường bắt đầu ngay từ việc quan sát triệu chứng, điển hình là chuyện "nhìn màu nước mũi đoán bệnh". Đa phần các bậc phụ huynh tin rằng khi nước mũi chuyển sang màu vàng hoặc xanh là dấu hiệu nhiễm khuẩn nặng cần "đánh" kháng sinh ngay. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế khẳng định màu sắc này thực chất chỉ là xác của bạch cầu bị đào thải sau khi "chiến đấu" với tác nhân gây bệnh. Hiện tượng này hoàn toàn có thể xảy ra trong các ca nhiễm virus như cảm cúm hay cảm lạnh – trường hợp mà kháng sinh hoàn toàn vô tác dụng. Việc lạm dụng thuốc lúc này không những không giúp khỏi bệnh mà còn tiêu diệt hệ vi khuẩn có lợi, làm suy yếu "hàng rào" miễn dịch tự nhiên của cơ thể.

 Nước mũi chuyển màu không đồng nghĩa với nhiễm khuẩn, phụ huynh cần thận trọng trước khi quyết định cho trẻ dùng thuốc.

Không chỉ dùng sai mục đích, hiệu quả điều trị còn bị đe dọa nghiêm trọng bởi những "cặp đôi đại kỵ" trên bàn ăn mà ít người để ý. Nếu bạn uống kháng sinh (đặc biệt là nhóm Tetracycline) cùng với sữa, canxi sẽ kết tủa làm thuốc mất tác dụng hoàn toàn. Nguy hiểm hơn là sự kết hợp với rượu bia, đặc biệt khi dùng nhóm thuốc Cephalosporin, có thể gây ra phản ứng Disulfiram khiến người bệnh tụt huyết áp, nôn mửa, thậm chí tử vong. Ngay cả nước ép trái cây như cam hay bưởi chùm, vốn được coi là lành mạnh, cũng có thể phá hủy cấu trúc thuốc hoặc gây ngộ độc do ức chế men gan.

 Rượu bia, sữa và nước trái cây là những "kẻ thù" làm mất tác dụng hoặc gây biến chứng nguy hiểm khi dùng chung với kháng sinh.

Bên cạnh những sai lầm trong cách uống, tâm lý "cắt thuốc" giữa chừng cũng là nguyên nhân trực tiếp tạo ra những siêu vi khuẩn. Nhiều người thường ngưng thuốc sau 2-3 ngày khi thấy triệu chứng thuyên giảm, dù liệu trình bác sĩ kê kéo dài đến một tuần. Hành động này vô tình giúp những vi khuẩn khỏe nhất sống sót, học được cách kháng thuốc và nhân lên mạnh mẽ hơn, khiến các loại thuốc cũ trở nên vô dụng trong lần tái phát sau. Cái giá phải trả cho sự tùy tiện này không chỉ là sức khỏe mà còn là gánh nặng tài chính khổng lồ, khi chi phí điều trị một ca kháng thuốc có thể leo thang tới hàng trăm triệu đồng do phải dùng thuốc thế hệ mới hay can thiệp máy móc đắt tiền.

Để kháng sinh thực sự là tấm lá chắn bảo vệ sức khỏe chứ không trở thành gánh nặng, việc bổ sung men vi sinh đúng cách (cách thời điểm uống thuốc ít nhất 2 giờ) là chưa đủ, mà quan trọng hơn là sự tuân thủ tuyệt đối quy tắc "5 Đúng" của Bộ Y tế.

Tuân thủ nguyên tắc "5 Đúng" là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình trước làn sóng kháng thuốc. 
Đó là không dùng chung đơn thuốc của người khác; chỉ dùng khi có bằng chứng nhiễm khuẩn; tuân thủ liều lượng theo cân nặng; không tự ý bẻ hay pha thuốc bừa bãi và quan trọng nhất là uống đủ số ngày quy định. Hãy thay đổi thói quen ngay hôm nay và nhớ rằng, tiêm chủng đầy đủ mới là cách phòng bệnh chủ động và văn minh nhất./
N.H