Sáng 25.11, Quốc hội thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư 2 chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến GD-ĐT và y tế giai đoạn 2026 - 2035.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, kỳ họp này Quốc hội rất quan tâm đến GD-ĐT, có đến 3 dự án luật sửa đổi, một nghị quyết và một chương trình mục tiêu quốc gia liên quan lĩnh vực này. "GD-ĐT được xác định là quốc sách hàng đầu, đi đôi với KH-CN", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Theo Chủ tịch Quốc hội, GD-ĐT giai đoạn tới chịu sự tác động của KH-CN, trí tuệ nhân tạo (AI) và yêu cầu về nhân sự chất lượng cao. Ngay như Quốc hội, nếu không ứng dụng AI và các tiến bộ KH-CN thì không thể hoàn thành một khối lượng lập pháp khổng lồ như vậy.
Trong bối cảnh ấy, GD-ĐT không chỉ dừng lại ở dạy tốt, học tốt theo cách truyền thống mà phải tiến hành một cuộc cách mạng về tư duy.
"Cách mạng tư duy" mà Chủ tịch Quốc hội gợi mở gồm: chuyển đổi từ truyền thụ kiến thức để thi đậu sang phát triển năng lực, khả năng giải quyết vấn đề; đề cao vai trò trung tâm của giáo viên, từ người truyền dạy kiến thức sang người hướng dẫn, định hướng; từ việc dạy học trong không gian 4 bức tường sang mọi lúc mọi nơi; việc đánh giá không chỉ dựa trên điểm thi mà phải căn cứ vào sản phẩm, quá trình thực hiện…
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý việc coi trọng giáo dục đạo đức trong trường học. Như các quan điểm trước đây đã rất đúng đắn về "trường ra trường, lớp ra lớp, thầy ra thầy, trò ra trò, tiên học lễ, hậu học văn". Phải làm sao có được những giáo viên có tâm, có tầm, đạo đức tốt, trách nhiệm cao; học sinh lấy đạo đức làm gốc rễ.
Về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần khuyến khích tinh thần "phòng bệnh hơn chữa bệnh".
Theo đó, phải đẩy mạnh y tế dự phòng, bao gồm kiểm soát bệnh tật, tiêm chủng mở rộng, giáo dục lối sống, vệ sinh môi trường… Đây là nguyên tắc cốt lõi để giảm gánh nặng bệnh tật cho người dân.
Chủ tịch Quốc hội cũng nói đến mục tiêu mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề cập, rằng đến năm 2026 phấn đấu mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 lần/năm. Để làm được, Chủ tịch Quốc hội cho rằng cần củng cố, nâng cao năng lực hệ thống y tế cơ sở, giúp người dân tin tưởng, khám bệnh tại đây.
 |
Các đại biểu thảo luận tại tổ sáng 25.11 ẢNH: GIA HÂN |
Chủ tịch Quốc hội cũng nhắc lại dự án luật BHYT (sửa đổi) được thông qua, trong đó quy định về thông tuyến BHYT mà không phân biệt địa giới hành chính. Người dân rất phấn khởi vì không còn phải chuyển viện, chuyển tuyến. Song, quá trình thực hiện cũng rất gian nan, nếu Quốc hội không quyết liệt, mạnh mẽ thì khó.
Đáng chú ý, Chủ tịch Quốc hội nêu quan điểm chính sách về y tế phải xây dựng theo hình tháp. Trong đó, đáy tháp là y tế dự phòng; thân tháp là y tế chuyên sâu; đỉnh tháp là chính sách, tài chính bền vững.
Ngành y tế cũng phải ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số và có các chính sách đột phá về nhân lực ngành. Đồng thời, các chính sách về BHYT cũng phải thuận tiện, phù hợp để người dân dễ tiếp cận, khi mắc bệnh thì giảm được gánh nặng viện phí, chi phí liên quan.
Về chương trình mục tiêu quốc gia, Chủ tịch Quốc hội lưu ý phải có các mục tiêu đi cùng các giải pháp phù hợp. Những mục tiêu chưa khả thi thì phải cắt giảm trong bối cảnh thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu nội dung của chương trình phải có các chỉ số cụ thể để đánh giá, giám sát. Sau khi chương trình được phê duyệt, cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện, nhất là việc bố trí vốn.