Ít ai ngờ rằng, đằng sau sự thay đổi của thời tiết là một cuộc chiến khốc liệt bên trong hệ tuần hoàn. Khi nhiệt độ giảm sâu, mạch máu theo phản xạ tự nhiên sẽ co lại để giữ nhiệt, vô tình đẩy huyết áp lên cao và buộc tim phải làm việc cật lực hơn. Với người khỏe mạnh, cơ thể có thể tự điều chỉnh, nhưng với người có mỡ máu cao, đây thực sự là một cú đánh kép. Lòng mạch vốn đã hẹp do mảng xơ vữa, nay lại bị co thắt ép chặt thêm, cộng với việc máu trở nên cô đặc hơn do trời lạnh khiến các cục máu đông dễ dàng hình thành. Nguy hiểm hơn, cái lạnh còn kích hoạt phản ứng viêm, khiến các mảng xơ vữa mất ổn định và dễ vỡ ra, dẫn đến những cơn nhồi máu não hoặc nhồi máu cơ tim cấp tính.

 Nhiệt độ thấp kết hợp với mảng xơ vữa tạo thành gọng kìm siết chặt dòng chảy của máu lên não.

Mối nguy này không chia đều trong ngày mà thường chọn những khoảnh khắc chúng ta chủ quan nhất để ra đòn. Đáng lo ngại nhất là khoảng thời gian từ 4h đến 6h sáng – thời điểm nhiệt độ xuống thấp nhất trong khi huyết áp lại có xu hướng tăng vọt theo nhịp sinh học. Chỉ cần một hành động rời chăn ấm đột ngột hay đi vệ sinh, tập thể dục khi chưa khởi động kỹ cũng đủ khiến cơ thể sốc nhiệt, kích hoạt cơn co mạch dữ dội.

Không chỉ dừng lại ở yếu tố thời tiết, chính những thói quen sinh hoạt trong "mùa lễ hội" cũng vô tình tiếp tay cho bệnh tật. Những nồi lẩu nghi ngút khói hay những buổi tiệc rượu tất niên tuy giúp sưởi ấm tâm hồn nhưng lại là gánh nặng cho trái tim. Nước lẩu chứa nhiều chất béo bão hòa và muối làm tăng huyết áp; trong khi rượu bia gây giãn mạch ngoài da, khiến cơ thể mất nhiệt nhanh chóng dù ta có cảm giác nóng bừng giả tạo. Ngoài ra, thói quen tắm gội muộn hoặc dùng nước quá nóng, quá lạnh cũng tạo ra những cú sốc nhiệt mà một hệ tim mạch đang yếu ớt khó lòng chống đỡ.

 Cân bằng giữa niềm vui ẩm thực mùa lễ hội và chế độ ăn lành mạnh , giữ ấm là chìa khóa bảo vệ trái tim.

Tuy nhiên, mùa đông chỉ thực sự lạnh lẽo và nguy hiểm khi chúng ta thiếu sự chuẩn bị. Để "sống chung" an toàn với mùa giá rét, bạn chỉ cần thực hiện những thay đổi nhỏ nhưng mang tính quyết định. Hãy coi chiếc khăn quàng cổ là vật bất ly thân để giữ ấm vùng đầu và cổ, đồng thời che chắn mũi miệng để làm ấm luồng khí trước khi hít vào phổi. Về dinh dưỡng, hãy ưu tiên những nồi lẩu thanh đạm từ nấm, rau củ thay vì nước hầm xương béo ngậy.

Quan trọng hơn cả, việc kiểm soát chỉ số mỡ xấu (LDL-C) là yếu tố cốt lõi. Hãy tuân thủ việc dùng thuốc và giữ chỉ số này ở mức an toàn (dưới 1.4 - 1.8 mmol/L) để ổn định các mảng xơ vữa. Và đừng quên, vào những ngày giá buốt, hãy chuyển việc tập luyện vào trong nhà, luôn khởi động kỹ để làm nóng cơ thể trước khi bắt đầu. Một chút cẩn trọng trong sinh hoạt sẽ là tấm lá chắn vững chắc nhất, giúp bạn và gia đình tận hưởng một mùa đông trọn vẹn và an lành.


NH