Nhập viện vì ảo thanh chê bai
Em N.H.N (14 tuổi) được gia đình đưa đến Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) trong trạng thái kích động. Theo người nhà, N. là một học sinh xuất sắc với quá trình phát triển thể chất và tinh thần bình thường, là niềm tự hào của gia đình.
Tuy nhiên, áp lực học tập ở lớp 9 đã khiến em rơi vào vòng xoáy của căng thẳng. Khoảng một năm trước, N. bắt đầu có những biểu hiện bất thường như ngủ kém, lẩm bẩm một mình, luôn cho rằng bạn bè đang nói xấu, cười cợt mình. Dù đã được đưa đi khám và điều trị, việc không duy trì uống thuốc đã khiến tình trạng của em tái phát nghiêm trọng hơn.
Ba tháng trước khi nhập viện, N. rơi vào trạng thái tồi tệ hơn. Cô bé thường xuyên kể những câu chuyện vô nghĩa, tin rằng bạn bè có ý đồ xấu và muốn hãm hại mình. N. nghe thấy những ảo thanh bình phẩm, chê bai, khiến em trở nên cáu gắt, đập phá đồ đạc, thậm chí tấn công người thân.
Sau khi thăm khám, các bác sĩ tại Viện Sức khỏe Tâm thần chẩn đoán N. mắc tâm thần phân liệt thể paranoid, với các triệu chứng điển hình như ảo thanh bình phẩm, hoang tưởng bị hại và hoang tưởng liên hệ.
 |
| Bác sĩ Nguyễn Thị Hoa tư vấn cho một bệnh nhân. Ảnh: Diệu Hiền. |
Hiện tại, N. được điều trị bằng thuốc chống loạn thần để kiểm soát cơn kích động, ổn định cảm xúc và hành vi, đồng thời cải thiện giấc ngủ và ăn uống.
3 dấu hiệu trẻ cần khám tâm thần
Theo Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thị Hoa, Phó Trưởng phòng Tâm lý Lâm sàng, Viện Sức khỏe Tâm thần, loạn thần là trạng thái tâm thần mà nhận thức và khả năng liên hệ với thực tại của một người bị xáo trộn nghiêm trọng. Ở trẻ em, các triệu chứng loạn thần thường không điển hình và dễ bị nhầm lẫn với trí tưởng tượng phong phú của các em. Tuy nhiên, cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến những dấu hiệu sau:
Ảo thanh: Ở trẻ nhỏ, ảo thanh có thể xuất hiện dưới dạng tiếng động vật. Trẻ dưới 11 tuổi thường nghe thấy tiếng nói của người quen thuộc, trong khi trẻ lớn hơn có thể trải qua ảo thanh phức tạp, tương tự như ở người lớn.
Hoang tưởng: Trẻ dưới 10 tuổi có thể tin rằng mình là một người khác, động vật hoặc đồ vật. Ở lứa tuổi 10-14, hoang tưởng trở nên có hệ thống hơn, thường liên quan đến cảm giác bị hại, vấn đề cơ thể hoặc tôn giáo.
Các triệu chứng khác: Trẻ có thể gặp rối loạn ngôn ngữ, không phân biệt được giấc mơ và thực tại, có suy nghĩ kỳ lạ, giảm hứng thú với các hoạt động, lẫn lộn giữa các câu chuyện trên truyền hình và đời thực, hoặc gặp khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ xã hội. Cảm xúc của các em cũng trở nên bất ổn, dễ cáu gắt hoặc thu mình.
Những triệu chứng này có thể là biểu hiện của nhiều rối loạn tâm thần khác nhau, như tâm thần phân liệt, rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn trầm cảm, rối loạn nhân cách hoặc rối loạn phát triển. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các vấn đề đó có thể để lại hậu quả lâu dài.
Bác sĩ Hoa cho biết, việc điều trị loạn thần ở trẻ em đòi hỏi sự kết hợp giữa y khoa và tâm lý. Thuốc chống loạn thần là phương pháp chủ đạo, giúp thuyên giảm triệu chứng và cải thiện khả năng hoạt động xã hội của trẻ. Ngoài ra, các phương pháp trị liệu tâm lý như đào tạo kỹ năng xã hội, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tương tác và hỗ trợ kỹ năng làm cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ hòa nhập trở lại.
Để phòng ngừa và hỗ trợ trẻ vượt qua áp lực học tập, cha mẹ cần quan sát các thay đổi bất thường trong hành vi và cảm xúc của con, đồng thời tạo môi trường an toàn để trẻ chia sẻ. Hướng dẫn trẻ cách quản lý thời gian, cân bằng giữa học tập và nghỉ ngơi, đồng thời khuyến khích các hoạt động thư giãn như thể thao, nghệ thuật.
Bác sĩ Hoa khuyến cáo điều trị can thiệp sớm rất quan trọng. Vì vậy, khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, hãy đưa trẻ đến gặp chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần để được đánh giá và điều trị.