Nhiều cha mẹ chỉ lo lắng khi con bị huyết áp cao mà không biết rằng huyết áp thấp cũng có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ nhỏ. Tình trạng này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây thiếu máu lên não, mệt mỏi kéo dài và ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Huyết áp thấp ở trẻ em thường bị bỏ qua vì triệu chứng mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với tình trạng mệt mỏi thông thường. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, đây là dấu hiệu không nên xem nhẹ, nhất là khi trẻ thường xuyên chóng mặt, uể oải, ăn kém và học hành sa sút.
Huyết áp thấp ở trẻ nhỏ là gì?
Huyết áp thấp là tình trạng huyết áp của trẻ thấp hơn mức bình thường so với lứa tuổi. Ở trẻ nhỏ, mức huyết áp thay đổi tùy theo độ tuổi và chiều cao. Thông thường, trẻ được coi là huyết áp thấp khi chỉ số huyết áp tâm thu thấp hơn ngưỡng tối thiểu khuyến nghị cho lứa tuổi.
Nguyên nhân gây huyết áp thấp ở trẻ
Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
Thiếu dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu muối, vitamin B12 hoặc acid folic.
Mất nước, do tiêu chảy, sốt cao hoặc nôn nhiều.
Bệnh lý tim mạch, rối loạn nội tiết hoặc thiếu máu.
Tác dụng phụ của thuốc điều trị khác hoặc nhiễm trùng kéo dài.
Tăng trưởng quá nhanh trong giai đoạn dậy thì cũng có thể gây huyết áp thấp thoáng qua.
Dấu hiệu nhận biết
Không dễ phát hiện huyết áp thấp ở trẻ nếu không đo huyết áp thường xuyên. Tuy nhiên, cha mẹ nên lưu ý những biểu hiện sau:
Trẻ hay mệt mỏi, chóng mặt, hoa mắt khi thay đổi tư thế đột ngột.
Da xanh xao, lạnh tay chân, nhịp tim nhanh.
Chán ăn, buồn nôn, khó tập trung khi học tập.
Một số trẻ có thể ngất xỉu khi hoạt động thể chất hoặc đứng lâu.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Nếu trẻ có dấu hiệu mệt mỏi bất thường kéo dài, kèm theo chóng mặt, da nhợt nhạt, hay ngất, cần đưa trẻ đến bác sĩ để được kiểm tra huyết áp và tìm nguyên nhân. Việc phát hiện sớm giúp can thiệp hiệu quả, tránh các biến chứng như thiếu máu não, ảnh hưởng tim mạch, hoặc rối loạn phát triển.
Cách phòng ngừa và cải thiện
Chế độ ăn uống cân bằng, bổ sung đầy đủ chất sắt, vitamin và muối khoáng.
Uống đủ nước, đặc biệt trong thời tiết nóng hoặc sau vận động mạnh.
Ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ và luyện tập thể dục phù hợp với độ tuổi.
Tránh thay đổi tư thế đột ngột, nhất là từ ngồi sang đứng.
Khuyến khích trẻ thăm khám định kỳ nếu có tiền sử huyết áp thấp.
Lời khuyên của bác sĩ
Theo bác sĩ, huyết áp thấp ở trẻ nhỏ không phổ biến như ở người lớn, nhưng lại dễ bị bỏ qua do triệu chứng không rõ ràng. Quan trọng nhất là cha mẹ nên theo dõi sát những thay đổi về thể chất và tinh thần của trẻ. Đừng cho rằng trẻ lười hay mệt là do lười biếng. Đó có thể là tín hiệu cơ thể đang gặp vấn đề về tuần hoàn, dinh dưỡng hoặc tim mạch.
Huyết áp thấp không còn là vấn đề chỉ của người lớn. Ở trẻ nhỏ, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo những rối loạn sức khỏe tiềm ẩn. Vì vậy, cha mẹ không nên chủ quan mà cần quan tâm, theo dõi sát sao các dấu hiệu và đưa trẻ đi khám kịp thời để có hướng xử trí phù hợp.