Ngày 19/5, bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh cho biết, bé Giang là con của sản phụ Hậu (37 tuổi, ngụ TP Hồ Chí Minh) từng trải qua nhiều khó khăn trong việc mang thai do tiền sử điều trị lạc nội mạc buồng trứng và u xơ tử cung, dẫn đến suy giảm dự trữ buồng trứng và phải thực hiện hỗ trợ sinh sản.
Trước đó, sản phụ Hậu đã mang thai nhưng phải chấm dứt thai kỳ ở tuần thứ 19 vì phát hiện dị tật thai nhi. Sau nhiều nỗ lực, sản phụ Hậu mang thai bé Giang. Trong quá trình theo dõi thai kỳ ở tuần thứ 17, các bác sĩ tại Trung tâm Y học bào thai, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh đã phát hiện thai nhi có khối u vùng cùng cụt với kích thước ban đầu khoảng 3-4 cm. Dù biết rằng có khoảng 17% nguy cơ khối u mang yếu tố ác tính, nhưng vợ chồng chị Hậu vẫn quyết tâm giữ lại c
Tuy nhiên, khối u phát triển ngày càng nhanh chóng. Đến tuần thứ 22, hình ảnh MRI cho thấy khối u tăng sinh mạch máu và phát triển ra ngoài cơ thể. Tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn khi ở tuần thứ 30, khối u đã tăng kích thước gấp 5 lần, đe dọa đến tính mạng thai nhi bởi nguy cơ thiếu máu, suy tim và vỡ u.
Các bác sĩ chẩn đoán thai nhi mắc u quái vùng cùng cụt type 1. Khối u phát triển hoàn toàn bên ngoài cơ thể, nhận lượng máu lớn từ tuần hoàn của thai nhi khiến thai có thể bị thiếu máu nặng dần và dẫn đến suy tim. Đến tuần thứ 34, khối u đã lớn gấp đôi cơ thể bé, đồng thời xuất hiện dấu hiệu suy tim, đặt ra nguy cơ vỡ u, gây sốc mất máu và đe dọa tính mạng cả mẹ và con.
Trước tình thế nguy cấp, liên chuyên khoa Sản - Sơ sinh và Ngoại nhi Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP Hồ Chí Minh đã lên kế hoạch phối hợp chặt chẽ. Hai phòng mổ liền kề được chuẩn bị sẵn sàng. Ê kíp sản khoa và sơ sinh tiến hành mổ lấy thai an toàn, đồng thời một ê kíp ngoại nhi và gây mê hồi sức sẵn sàng cho ca phẫu thuật cắt bỏ khối u ngay sau đó.
Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Bá Mỹ Nhi, người trực tiếp thực hiện ca mổ lấy thai cho biết, bình thường mổ lấy thai được thực hiện từ 39 tuần trở đi hoặc khi có chuyển dạ, việc mổ lấy thai sớm có thể khiến trẻ sơ sinh có nguy cơ cao bị suy hô hấp, dễ nhiễm trùng, xuất huyết não… Tuy nhiên, trong tình huống này, việc kéo dài thêm có thể dẫn đến hậu quả khó lường. Ê kíp mổ đã phải rạch một đường dọc lớn ở tử cung để đưa thai nhi ra ngoài an toàn, tránh làm vỡ khối u.
 |
| Ê kíp bác sĩ Ngoại nhi và gây mê sơ sinh phối hợp phẫu thuật tách khối u cho bệnh nhi. Ảnh: Bệnh viện. |
Bé Giang chào đời an toàn với cân nặng 3,4 kg trong đó khối u nặng 1,8 kg, dài gần 20 cm. Ngay sau khi chào đời, bé Giang được các bác sĩ sơ sinh chăm sóc đặc biệt và dự kiến sau 24 tiếng sẽ thực hiện ca phẫu thuật tách khối u. Thế nhưng, hai tiếng sau chào đời, khối u có dấu hiệu chảy máu và tăng kích thước, bệnh viện lập tức kích hoạt chế độ cấp cứu toàn viện, chuyển ngay bệnh nhi lên phòng mổ. Ê kíp ngoại nhi do BS.CKII Nguyễn Đỗ Trọng dẫn đầu đã tiến hành phẫu thuật vừa hồi sức vừa bóc tách khối u phức tạp, đảm bảo cầm máu và bảo vệ các cơ quan xung quanh.
Sau gần 4 tiếng phẫu thuật căng thẳng, khối u đã được loại bỏ thành công. Bé Giang được truyền 500 ml máu trong và sau quá trình phẫu thuật. 24 giờ sau ca mổ, sức khỏe của cả hai mẹ con đều ổn định. Hiện bé Giang tiếp tục được theo dõi và đã ổn định sức khỏe, dự kiến xuất viện trong tháng 5.
Theo các bác sĩ, u quái vùng cùng cụt là bệnh lý hiếm gặp, với tỷ lệ khoảng 1/20.000 – 40.000 ca sinh, được phân loại thành 4 loại chính. Hiện nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được xác định rõ ràng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Ở trẻ, u quái có thể dẫn đến suy tim thai; ở mẹ, bệnh có thể gây đa ối và hội chứng xoay gương, dẫn đến phù nhau thai. Đặc biệt, khối u có nguy cơ vỡ bất cứ lúc nào trong quá trình thai kỳ hoặc sau sinh, gây sốc mất máu nghiêm trọng cho cả mẹ và bé, đe dọa tính mạng.
Bác sĩ chuyên khoa Nhi cho biết, u quái cùng cụt có thể được phát hiện sớm thông qua siêu âm tiền sản bằng các thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại. Việc này giúp đánh giá nguy cơ và lên kế hoạch điều trị phù hợp ngay khi trẻ vừa chào đời. Do đó, thai phụ cần khám thai định kỳ tại các cơ sở y tế có đầy đủ trang thiết bị để phát hiện sớm bệnh lý này cũng như các dị tật bẩm sinh khác.