Một tài khoản mạng xã hội gây tranh cãi khi chia sẻ bí quyết “làm sáng mắt, thông mũi, hết nghễng ngãng tai” bằng cách nhỏ nước cốt chanh trực tiếp vào mắt, mũi, tai.
Người này khẳng định: “Bạn nào bị các bệnh về tai, mũi, họng nhỏ vào rất xót, nhất là các bạn bị bệnh sẵn nhưng sau đó dịch tuôn ra, dần dần khỏi lúc nào không hay. Mắt sáng, mũi thích, tai đỡ nghễng ngãng hẳn”.
Bài đăng nhanh chóng thu hút hàng nghìn lượt chia sẻ, bình luận. Một số dân mạng hào hứng vì cho rằng “chanh có tính kháng khuẩn, giúp làm sạch tự nhiên, không cần thuốc tây”.
Tuy nhiên, nhiều người dùng khác và đặc biệt là các chuyên gia y tế lên tiếng cảnh báo mạnh mẽ.
Theo bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, nhỏ nước cốt chanh vào mắt, mũi, tai để chữa các triệu chứng như viêm, nghẹt mũi hay đau tai là hành động tiềm ẩn nhiều nguy cơ và tuyệt đối không nên áp dụng.
Nước cốt chanh có độ pH khoảng 2.0, mang tính axit mạnh. Khi tiếp xúc trực tiếp với mắt, axit trong chanh có thể gây bỏng rát, xung huyết kết mạc, viêm giác mạc, thậm chí loét giác mạc nếu tái diễn nhiều lần.
Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ (AAO) cảnh báo, mắt người độ pH trung tính (~7.0), mọi chất có tính axit hoặc kiềm mạnh đều có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho bề mặt nhãn cầu.
Tương tự, niêm mạc mũi vốn rất mỏng và nhạy cảm, việc nhỏ chanh có thể gây viêm mũi kích ứng, đau rát, chảy máu mũi.
Với tai, môi trường trong ống tai ngoài cũng có độ pH trung tính, dễ bị tổn thương bởi các chất có tính axit. Nhỏ nước chanh vào tai có thể gây viêm ống tai ngoài, và nếu axit đi sâu hơn, thậm chí có thể gây thủng màng nhĩ.
“Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chưa bao giờ công nhận nước cốt chanh là dung dịch điều trị tại chỗ cho mắt, mũi hoặc tai”, bác sĩ Tuấn nói.
Trong y học cổ truyền, quả chanh và các loại họ cam quýt thường được dùng để tiêu đàm, thanh nhiệt, hóa tích… dưới dạng uống (nước sắc, pha mật ong), xông hơi hoặc xoa bóp với tinh dầu. Không có tài liệu chính thống nào ghi nhận việc nhỏ trực tiếp nước cốt chanh vào mắt, mũi, tai để chữa bệnh.
Việc tự ý sử dụng nước cốt chanh theo lời truyền miệng, đặc biệt với trẻ em và người lớn tuổi, có thể gây ra những hậu quả nặng nề, thậm chí không thể phục hồi nếu tổn thương lan rộng. Trong mọi trường hợp có triệu chứng bất thường ở tai, mũi, mắt, người dân nên đến cơ sở y tế để được khám và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa, thay vì thử nghiệm các mẹo dân gian chưa được kiểm chứng.