 |
| Bác sĩ điều trị cho bệnh nhi 15 tuổi bị viêm phúc mạc do thủng ổ loét mặt trước hành tá tràng. |
Bệnh dạ dày “trẻ hóa”
Gần đây, số ca mắc bệnh lý tiêu hóa nguy hiểm tại Bệnh viện E có xu hướng gia tăng, đặc biệt là các trường hợp viêm loét dạ dày – tá tràng dẫn đến thủng tạng rỗng.
Bệnh nhi N.H.V. (nữ, 15 tuổi, ở Hà Nội) nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội vùng thượng vị, cơn đau lan khắp ổ bụng. Trước đó, bệnh nhi hoàn toàn khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh lý tiêu hóa. Qua khám lâm sàng và hình ảnh siêu âm, các bác sĩ phát hiện khí và dịch tự do trong ổ bụng – dấu hiệu điển hình của thủng tạng rỗng. Ngay lập tức, các bác sĩ hội chẩn cấp cứu và xác định bệnh nhi bị viêm phúc mạc do thủng ổ loét mặt trước hành tá tràng.
Bệnh viện Đa khoa Medlatec cũng tiếp nhận trường hợp bệnh nhi L.D.A. (9 tuổi, Hà Nội) mắc bệnh lý viêm dạ dày - loét hành tá tràng, vi khuẩn HP dương tính. Mẹ bệnh nhi A. cho biết, trẻ đau bụng quanh rốn và trên rốn vài tuần nay, đau âm ỉ. Khoảng 2 ngày trước khi vào viện, trẻ đau liên tục hơn, thường đau tăng sau ăn và về đêm. Bên cạnh đó, trẻ xuất hiện tình trạng chán ăn, cơ thể mệt mỏi. Gia đình đưa trẻ tới Bệnh viện Đa khoa Medlatec thăm khám. Khai thác tiền sử, bác sĩ phát hiện bố của bé A. mắc tình trạng viêm dạ dày HP dương tính.
Sau khi khai thác triệu chứng, thăm khám lâm sàng, ThS.BS Dương Thị Thủy - Chuyên khoa Nhi (Bệnh viện Đa khoa Medlatec) tư vấn gia đình cho trẻ nội soi dạ dày tá tràng để chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Kết quả nội soi cho thấy, hành tá tràng có niêm mạc xung huyết và có ổ loét hành tá tràng. Kết luận, bé A. bị viêm dạ dày - viêm loét hành tá tràng, HP dương tính.
Triệu chứng không điển hình
TS.BS Nguyễn Đình Liên – Trưởng khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học (Bệnh viện E) cho biết, thủng tạng rỗng là một cấp cứu ngoại khoa nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp kịp thời. Người bệnh cần được phẫu thuật cấp cứu sớm để tránh biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều người thường chủ quan và lầm tưởng với các triệu chứng đau bụng thông thường dẫn đến việc bệnh diễn tiến ngày càng nặng, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc, nhiễm trùng, nhiễm độc ổ bụng, suy đa tạng… gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng người bệnh.
Theo BS Liên, trước đây, bệnh chủ yếu gặp ở nam giới độ tuổi 35 - 65. Tuy nhiên, hiện nay, số lượng người bệnh trẻ tuổi nhập viện do viêm loét dạ dày – tá tràng và biến chứng thủng tạng rỗng đang ngày một gia tăng. Nguyên nhân có thể kể đến do căng thẳng; áp lực học tập; thói quen thức khuya; ăn uống thiếu khoa học; lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm mà không có chỉ định của bác sĩ, dẫn đến kích ứng niêm mạc dạ dày, làm tăng nguy cơ loét và thủng…
ThS.BS Dương Thị Thủy - Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho biết, vi khuẩn HP có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác qua đường tiêu hóa (ăn uống, vệ sinh kém). Vì vậy, nếu trong gia đình có người thân như cha, mẹ bị nhiễm thì khả năng lây cho con rất cao.
Có đến 70 - 80% dân số Việt Nam nhiễm vi khuẩn HP. Đây là một con số đáng ngại vì vi khuẩn HP có thể gây nên bệnh lý dạ dày nguy hiểm như dạ dày - tá tràng, ung thư dạ dày nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Mặt khác, nguyên nhân viêm loét dạ dày còn có thể bắt nguồn từ chế độ ăn uống không khoa học như ăn quá no, quá đói, ăn quá nhiều đồ chua, thức ăn cay, nóng… hay do tình trạng căng thẳng kéo dài, dùng thuốc có hại cho dạ dày… Đặc biệt, triệu chứng của bệnh lý dạ dày - thực quản ở trẻ không điển hình như ở người lớn. Do đó, nhiều trường hợp phụ huynh chủ quan và nghĩ rằng đó là tình trạng rối loạn tiêu hóa thông thường.
Các dấu hiệu cảnh báo trẻ bị bệnh lý dạ dày - thực quản thường là đau bụng vùng quanh rốn và đau lan tỏa, trẻ lớn có đau thượng vị, có thể kèm theo biểu hiện ợ hơi, ợ chua, nôn, hơi thở hôi. Trẻ cũng thường mệt mỏi, ăn uống kém, gầy sụt cân, mất tập trung trong học tập, trầm cảm, căng thẳng, suy nhược thần kinh. Các triệu chứng nêu trên có thể tăng lên sau khi ăn, nhất là ăn các loại thức ăn, đồ uống gây kích thích niêm mạc dạ dày như tỏi, ớt, chuối…
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh dạ dày – tá tràng và các biến chứng nguy hiểm, mọi người cần điều chỉnh chế độ sinh hoạt, học tập và lao động điều độ, xây dựng chế độ ăn nghỉ khoa học, đúng giờ. Hạn chế ăn muộn, thức đêm. Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện, điều trị các chứng bệnh liên quan đến viêm loét dạ dày tá tràng.