Mới đây, Thủ tướng Chính phủ có Công điện số 41/CĐ-TTg về xử lý vụ việc sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công thương đẩy mạnh các biện pháp kiểm soát, phòng chống thuốc giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả lưu thông trên thị trường.
Chia sẻ với báo chí về nội dung triển khai công điện của Thủ tướng Chính phủ, TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược, Bộ Y tế cho biết, trong thời gian tới, để tăng cường hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc, đấu tranh phòng chống thuốc giả, Bộ Y tế đang tham mưu Chính phủ ban hành nghị định quy định việc kinh doanh thuốc online; rà soát, xây dựng các cơ chế và phân công trách nhiệm rõ ràng của các đơn vị liên quan thuộc Bộ Y tế trong việc kiểm soát thuốc sản xuất, lưu hành thuốc nói chung và việc quảng cáo, kinh doanh thuốc qua mạng internet.
Đồng thời, tăng cường tuyên truyền, phối hợp với truyền thông để cung cấp thông tin về thuốc giả để người dân biết và không sử dụng; thay đổi thói quen của người bệnh về việc tự mua thuốc và điều trị.
Trường hợp có bệnh, người dân phải đến khám và điều trị, mua thuốc tại cơ sở y tế đã được cơ quan chức năng cấp phép; đồng thời, có các biện pháp khuyến khích người dân cung cấp thông tin khi phát hiện các hành vi sản xuất, kinh doanh thuốc giả.
Bên cạnh đó, tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra, đặc biệt là thành lập các đoàn liên ngành, phát huy vai trò các đơn vị đầu mối trong công tác phòng chống hàng giả.
Tiếp tục hoàn thiện hệ thống dữ liệu về ngành dược; công bố thông tin đầy đủ về thuốc được cấp phép lưu hành, bao gồm cả thông tin về cơ sở sản xuất, kinh doanh, bán buôn, bán lẻ thuốc và nhãn thuốc; tạo điều kiện để người dân dễ dàng tra cứu, đối chiếu.
Tăng cường hợp tác, chia sẻ thông tin và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan như Công an, Hải quan, Quản lý thị trường, Quản lý thương mại điện tử… nhằm kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm trong buôn bán, quảng cáo thuốc, bao gồm cả thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc…
Đề xuất sửa đổi quy định xử phạt
Bộ Y tế cũng đang rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Trong đó sẽ bổ sung quy định xử phạt nghiêm khắc đối với các hành vi buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc, không hóa đơn chứng từ hoặc bán thuốc qua mạng internet, mạng xã hội của các tổ chức, cá nhân chưa được cấp phép hoạt động trong lĩnh vực dược.
Theo đại diện Cục Quản lý dược, trong thời gian vừa qua, các cơ quan quản lý, thanh tra, kiểm tra chất lượng thuốc đã thường xuyên tiến hành kiểm tra thị trường, tiến hành lấy mẫu thuốc để kiểm tra chất lượng và đã phát hiện một số vụ việc buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc.
Bên cạnh việc xử lý, xử phạt cơ sở kinh doanh dược vi phạm, Bộ Y tế đã chuyển các thông tin về thuốc giả phát hiện để các đơn vị thuộc Bộ Công an tiến hành các hoạt động truy tìm nguồn gốc thuốc giả theo chức năng nhiệm vụ.
Đồng thời, Bộ Y tế và các cơ quan liên quan cũng đã có nhiều văn bản chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các cơ quan chức năng tỉnh, thành tăng cường công tác đấu tranh chống sản xuất, buôn bán thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc.
Mới đây nhất, đầu năm 2025, Cục Quản lý Dược và Thanh tra Bộ y tế phối hợp với Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (C03), Cục An ninh chính trị nội bộ (A03), Bộ Công an tổ chức họp tăng cường công tác phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ với Sở Y tế một số địa phương như: Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Hà Nam...
Các đơn vị đã thống nhất tiếp tục đẩy mạnh công tác đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật, đồng thời kiến nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật xem xét triển khai các biện pháp quyết liệt để giải quyết dứt điểm tình trạng sản xuất, buôn bán các loại thuốc giả.
Mặc dù công tác đấu tranh phòng chống thuốc giả, thuốc kém chất lượng đã đạt được nhiều tiến bộ (tỷ lệ thuốc giả, thuốc kém chất lượng có xu hướng giảm thấp). Tuy nhiên, các hành vi vi phạm liên quan đến sản xuất, buôn bán thuốc giả vẫn chưa được xử lý triệt để, vẫn còn có những vụ việc xảy ra như vụ việc Công an tỉnh Thanh Hóa phát hiện vừa qua.