Tôi tránh nhìn vào mắt bạn bè cùng lớp vì tôi chẳng bao giờ có gì để ăn. Giờ ra chơi, khi thấy các bạn lấy đồ ăn trưa ra ăn, tôi quay mặt đi để không ai nghe thấy tiếng bụng tôi réo inh ỏi đòi ăn. Các bạn có bánh mì kẹp, còn trong tay tôi chỉ có khoảng không và cảm giác tủi hổ muốn độn thổ. Tôi luôn giả vờ như mình không đói nhưng trong lòng rất nặng nề. Đôi khi thậm chí còn đau đớn…
Và tất cả chuyện này có lẽ đã mãi là bí mật tuổi thơ của tôi, nếu không có một cô bé. Một lần, cô bé đưa cho tôi một miếng bánh mì kẹp - và ngay lúc đó tôi hiểu thế nào là lòng tốt thật sự. Ngày đầu tiên, cô chỉ bước đến, lặng lẽ đưa cho tôi nửa phần ăn trưa của mình. Tôi không biết phải nói sao, thấy rất ngượng ngùng, nhưng đã nhận.
Từ hôm đó, ngày nào cô bé cũng chia sẻ đồ ăn với tôi. Lúc là mẩu bánh nhỏ, lúc là quả táo, lúc là miếng bánh ngọt do mẹ cô bé nướng. Tôi ăn thật chậm, cố kéo dài điều kỳ diệu nhỏ bé này, và lần đầu tiên sau một thời gian dài, tôi cảm thấy có người quan tâm đến mình. Tôi không nhớ mình có cảm ơn cô bé thành lời hay không. Tôi nghĩ là có. Nhưng trong lòng, tôi cảm ơn cô bé mỗi ngày.
Rồi kỳ nghỉ hè bắt đầu, và sau đó cô bé không còn trong lớp tôi nữa. Đơn giản là cô bé không đến trường nữa, thầy giáo nói gia đình cô đã chuyển đến một thành phố khác, và tôi không bao giờ gặp lại cô.
Tôi thấy như mình vừa mất đi một điều gì đó thật quan trọng. Mỗi lần chuông báo giờ ăn trưa vang lên, tôi đều ngoảnh lại - mong cô sẽ bước vào, ngồi cạnh tôi, đặt trước mặt tôi nửa chiếc bánh mì kẹp và mỉm cười. Nhưng cô không đến.
Tôi thấy buồn và cô đơn. Tôi hiểu rằng chỉ có cô là người nhận ra nỗi khổ của tôi, chỉ có cô không quay lưng lại với tôi. Đôi khi tôi nhắm mắt và thấy gương mặt cô - hiền lành, giản dị, với nụ cười sưởi ấm sâu tận bên trong. Và tôi mang theo cảm giác ấy suốt tuổi thơ. Dù nỗi đau có vơi dần, tôi vẫn nhớ: cô bé ấy không chỉ cho tôi bánh mì, mà còn cho tôi niềm tin rằng tôi không vô hình, rằng tôi cũng quan trọng với ai đó.
Tôi từng nghĩ ký ức này chỉ là bóng mờ của quá khứ khó khăn. Nhưng mười tám năm sau, nó trở lại với tôi, khiến tôi nổi da gà.
Hôm qua, con gái tôi đi học về. Bé đặt vở lên bàn rồi lấy hộp cơm ra. Đóng lại, bé bỗng vô tình nói:
- Bố ơi, ngày mai làm cho con hai cái bánh mì nhé?
- Hai cái à? - tôi ngạc nhiên. - Con có bao giờ ăn hết một cái đâu.
Bé nhìn tôi với vẻ nghiêm túc trẻ con:
- Là để con chia sẻ. Trong lớp có một bạn… bạn ấy bảo hôm nay chưa được ăn gì, nên con cho bạn một nửa cái bánh của con.
Tôi sững người, cảm giác như thời gian ngừng lại. Một luồng lạnh chạy dọc sống lưng. Trước mắt tôi không chỉ là con gái tôi mà còn là hình bóng cô bé năm xưa. Cô bé đã cứu tôi khỏi cái đói. Trong cử chỉ ấy, tôi cảm nhận một sự tiếp nối - như thể lòng tốt chưa từng biến mất, nó chỉ đang tiếp tục con đường của mình qua năm tháng, qua cả thế hệ.
Và tôi hiểu: có lẽ tôi sẽ không bao giờ còn gặp lại cô bé ấy. Có lẽ cô bé đã quên tôi. Nhưng lòng tốt của cô chưa bao giờ mất - nó vẫn sống trong tôi. Và giờ đây - nó sống trong con gái tôi.
Tôi bước ra ban công và đứng nhìn trời rất lâu. Tôi muốn khóc. Vì trong tôi lúc ấy là tất cả - ký ức tuổi thơ nghèo khó, lòng biết ơn, nỗi đau và niềm hạnh phúc bình yên. Tôi nhớ những buổi tối ở trường, khi tôi ngủ mà bụng đói cồn cào, nghĩ rằng thế giới này thật bất công. Và tôi hiểu rằng cô bé ấy bằng một cử chỉ giản dị đã thay đổi cuộc đời tôi. Cô dạy tôi tin rằng: ngay cả khi đang trải qua thử thách, sẽ luôn có ai đó đưa tay ra với mình.
Tôi không biết bây giờ cô bé ấy ở đâu. Có thể cô đã có gia đình, có con. Có thể cô không còn nhớ cậu bé mà cô từng sẻ chia từng mẩu bánh mì. Nhưng tôi thì nhớ. Và nhớ mãi suốt đời.
Và tôi tin: chừng nào con gái tôi còn chia sẻ chỗ bánh mì của mình với một đứa trẻ khác, lòng tốt vẫn sẽ luôn tồn tại. Trong từng mẩu bánh, trong từng hành động nhỏ bé sưởi ấm trái tim người khác. Chỉ nghĩ đến đó thôi, tim tôi đã thắt lại…
Và lần đầu tiên sau nhiều năm, tôi muốn khóc...
Người dịch: Lê Đình Hùng