Nhà văn Lê Đức Dương.

BÁC HẢI QUỲ

Hôm nay cô giáo cá Thiên Thần cho nghỉ học, mẹ dắt cá Khoang Cổ tới bác Hải Quỳ ở làng san hô. Vừa gặp hai mẹ con, bác Hải Quỳ reo vui :

– Ôi cháu lớn nhanh và xinh như mẹ cháu ngày xưa nhỉ!

Bé Khoang Cổ chưa hiểu sao về tình cảm của cái bác như gốc cây cụt mà trên đầu tua tủa những chùm sợi đỏ vàng rực rỡ. Đã thế mỗi khi có làn nước chảy nhẹ, chùm tua còn lượn lờ như múa. Trông điệu như cô giáo Thiên Thần trên lớp.

Nói cô Thiên Thần ở rạn san hô nổi tiếng là xinh đẹp nên cũng như tên cô rất duyên dáng, lại dạy rất hay nên có bao học trò xin đến học : Mao Tiên, Chim Xanh, Mó Đỏ, Cá Đĩa, Cá Vây Vàng, Cá Nê Mô… cả bọn cua ốc cũng ráng bò đến để học.

Hình như hiểu sự ngơ ngác của bé Khoang Cổ, mẹ trìu mến nói:

– À bác Hải Quỳ luôn là hàng xóm, thưở bé thơ ông bà ngoại đi vắng đều đem mẹ đến gửi bác. Nên nay mẹ lại gửi bác để bác trông con. Chiều mẹ đi làm về đón nhé!

Bé Khoang Cổ phụng phịu thầm nghĩ, sao mình lại loanh quanh với bụi cây này nhỉ ? Bác Hải Quỳ vẫy các tua, Khoang Cổ bơi đến bác vươn ra kéo vào trong mình trùm khăn tơ đầy âu yếm nhưng với nó thì rất khó chịu. Khoang Cổ cằn nhằn:

– Sao bác làm cháu ngộp thở thế ?

Bác Hải Quỳ hơi ngạc nhiên rồi hiểu liền lẳng lặng cho bé Khoang Cổ đi tung tăng. Mẹ trước khi đi dặn :

– Con chỉ chơi xung quanh bác Hải Quỳ nhé. Có điều gì nguy hiểm chạy về phía bác chui vào mình bác nhé !

– Ừ đúng đấy, chui vào bác. Bác bảo vệ cho nhé.

Mẹ Khoang cổ bơi đi. Còn lại Khoang Cổ, ban đầu nó cũng nghe lời chỉ bơi quanh chùm hoa đỏ rực của bác Hải Quỳ nhưng thỉnh thoảng nó lại thấy đàn cá Chỉ Vàng bơi tung tăng qua. Bầy cá Cơm bơi qua đặc như đám mây xám. Bọn Tôm Càng, Cua Xanh, Ốc Vân cũng lục tục bò qua vui vẻ như đi hội. Mà nó như bị trói bên bác Hải Quỳ đơn điệu này. Nghĩ vậy nó liền lảng bơi ra xa nhưng bác Hải Quỳ đã kêu lên : – Quay lại cháu ! Đừng đi xa nhé !

Bé Khoang Cổ vùng vằng đành dừng lại. Chợt nó thấy chị Mao Tiên diêm dúa bơi quá. Chị nói :

– Sao bé ở đây, đi chơi với chị vào thăm vườn trúc tùng đằng kia có nhiều san hô đỏ lắm!

Khoang Cổ liếc thấy bác Hải Quỳ lim dim mắt liền bơi theo. Chị Mao Tiên diêm dúa áo váy vừa bơi vừa múa điệu đàng. Khoang Cổ bơi bên thấy ngại, thỉnh thoảng nó hỏi : “Sắp tới vườn Trúc chưa chị ?” Mao Tiên cứ lắc lư…

Chợt từ trong hốc hang nhô ra một cái miệng đầy răng lởm chởm. Đó là thằng Chình Bông vằn vện. Nó nhào đến Mao Tiên nhưng sững lại vì chị giương các mũi tên đầy chất độc làm Chình chùn lại. Quay sang Khoang Cổ, nó tít mắt há miệng…Mao Tiên hét to : “Em chạy nhanh về bác Hải Quỳ đi!”

Khoang Cổ bơi vụt về phía bác Hải Quỳ. Bác hét : “Chui vào bác!” Khoang Cổ chui vào lùm tua. Chình lao tới nhưng rụt lại. Nó hiểu rúc đầu vào bụi tua thì chỉ có chết điếng nên chán nản bơi nhẽo nhoẹt về…

Một lúc sau Khoang Cổ chui ra. Nó hiểu vì sao mẹ lại gửi nó cho bác Hải Quỳ.

MÈO CON SỨT RĂNG

Thằng chuột Nhắt từ đâu bò về tổ cười lăn cười bò khoái chi lắm:

– Ôi chao, tức cười quá chúng mày ơi! Tao thấy một chuyện đã lắm!

Bọn chuột nhãi từ lúc mẹ sinh ra tới giờ chưa bao giờ ra khỏi tổ, quẹt mũi ngạc nhiên tước ông anh đang lăn lộn như của khoai nhỏ.

– Chuyện gì đấy anh hai ?

– À chúng mày biết không, trưa nay tao định nén đi hút trộm trứng của mụ mái mơ. Đang mò trên mái nhà, tao thấy thằng mèo con nằm phơi bụng nhe cái lợi trụi lủi đỏ như miếng nem nhai dở. Mới đầu tao cũng sợ róm bụng nhưng thấy nó nhắm tịt mắt không biết gì nên cóc ngán. Nhưng vui nhất là lần đầu tiên tao thấy mèo không có răng nanh. Đã quá !

Câu chuyện thì hơi ngộ nhưng nghe tới tên mèo lũ chuột nhãi rúm cả người lại. Vì chúng mới học xong bài thuộc lòng của cụ chuột lang:“Đã là mèo thì ăn chuột, nếu mèo thì chỉ có chết!”

Thấy đàn em bẹp dúm mõm, mắt ỉu xìu, chuột nhắt phất tay:

– Chúng mày đừng có ngán. Ngày trước tao cũng sợ tái người khi học câu đó. Nhưng nay thì thì chẳng sợ, nhất là bây giờ thằng mèo con đó móm sạch răng.

Thấy lũ em vẫn rét, chuột nhắt càng nổi máu anh hùng rơm:

– Không tin bây giờ tao sẽ dẫn chúng mày ra đó để chọc thằng mèo móm chơi…

Lũ chuột em bắt đầu khoái vì thấy ông anh nó quá dũng cảm.

Cả bọn chuẩn bị lên đường thì từ ngách hang một cái đầu to như củ khoai ra cùng tiếng sụt sùi. Lũ chuột con ngạc nhiên:

– Sao bác Cống lại khóc? Có chuyện gì vậy?

– Bác Cống ơi thằng mèo con bị móm hết răng nanh rồi. Cháu mới thấy nó lúc nãy! – Chuột nhắt hớn hở khoe thêm.

Chuột Cống lắc đầu xua tay :

– Ôi lũ nhóc ngu dại làm sao. Thằng nhắt kia mày suốt ngày bỏ học lêu lổng nên càng ngu hơn. Chúng mày không biết việc đó chính là thảm họa cho nhà chuột chúng ta ở đây sao?

Lũ chuột há miệng ngạc nhiên:

– Sao vậy bác, mèo hết răng thì làm sao ăn được thịt chuột?

Chuột Cống ngồi phịch xuống cục gạch vỡ:

– Chúng mày biết không, với loài mèo, rụng răng sữa tức là nó sắp mọc nanh mới, cứng hơn sắc hơn đấy. Nó sắp thành hung thần ở đây biết chưa các con ?

Cả tổ chuột lịm đi. Và chúng lại bắt đầu lẩm nhẩm câu thuộc lòng: “Đã là mèo thì ăn chuột, gặp phải mèo thì toi mạng!”

Thế mà cứ tưởng… Chuột nhắt hơi quê với lũ em.

CHÀNG NGHỆ SỸ TỪ ĐẤT

Những giọt mưa rào rơi lộp bộp. Đó là cơn mưa đầu mùa hạ. Đất mềm và mát dịu. Nhộng Ve đang nằm ngủ mê ở ngách đất tối om bị giọt nước thấm vào miệng. Nó tỉnh cơn mê suốt ba năm qua. Có cú hích vào mặt nó: “Dậy đi đồ lười biếng!” Nó chẳng hiểu vì sao cái gã đen thui từ răng tới cẳng kia lại đánh nó và còn mắng nữa chứ. Vì từ khi mẹ sinh ra thả vào kẽ đất, nó chẳng biết gì ngoài việc ngủ. Nó cất giọng khàn khàn:

- Lười là gì?

Gã kia lắc đầu:

– Đúng là chán đời, đến lười cũng không biết là gì.

Rồi gã chống nạnh :

-Tao nói cho mày biết, tao là dế chũi. Tao biết mày từ lâu lắm rồi. Hồi tao mới tới đây đào hang gặp mày tao tưởng cục đất cứng. Tao định dùng búa bổ đôi nhưng bác giun nó mày là con chị ve sầu nên tao thương.

Ve đất rùng mình vì phải nghe câu chuyện dài dằng dặc của gã dế trũi kể. Nó yên lặng rút mình ra khỏi lớp kén dày giờ đã khô cong. Mẹ nó đã chuẩn bị cho nó bộ ghi lê vàng nâu bọc ngoài bộ cánh mỏng trắng muốt điểm kim tuyến. Ngắm nhìn bộ cánh rực rỡ của mình, ve đất bối rối hỏi dế trũi:

– Anh dế ơi! Em phải làm gì với bộ quần áo này ?

Dế trũi gạt mồi hôi trán:

-Theo tao biết, mày không phải dân lao động chân tay như tao hay bác giun.

Mày giống ông anh dế mèn của tao, tực là nghệ sỹ biểu diễn văn nghệ ca hát gì đấy. Ve đất rất băn khoăn vì câu nói đó của danh trũi. Nó chẳng hiểu biểu diễn nghĩa là làm cái gì.

***

Lũ bò sừng, bò cào, nhện xám thấy ve đất chui lên từ kẽ đất, run rẩy bám vào gốc phượng già thì rất ngạc nhiên. Nhất là khi dế trũi nói :

– Chúng mày! Tao giới thiếu đây là nghệ sỹ lớn nhất của mùa hè xóm mình đấy, biết chưa ?

Lũ bọ sừng cười rũ rượi, thằng bò cào ôm lấy bọ hung lộn ngửa bụng lên trời cười.

– Nó mà là nghệ sỹ ? Thế ai dạy nó đàn, dạy nó hát ?

Nhện đen chìa răng ra nhạo:

– Mày học ở cô nào mà đòi làm ca sỹ hả ?

Ve đất tiu nghỉu lắc đầu. Dế trũi bắt đầu nghi ngờ lời mình vừa nói:

– Thì ta có biết gì đâu, tao chỉ nghe lão dế mèn anh tao nói vậy chứ đâu biết thằng lười này nó làm ăn, học hành ra sao?

***

Nắng hè vàng rực, nhảy mùa trên cành cây. Ve sầu thấy vui. Nó bò ra đầu cành, chỗ nắng vàng chứa chan. Nó ưỡn ngực cất tiếng hát của mẹ để lại trong trái tim nó. Ve sầu hát: “ ve…e …e !”

QUẢ THÔNG KHÔ

Một quả khô bị gió thổi rơi xuống đất. Rơi xuống đất, quả thông nhảy nhót như một con gụ cho đến khi mệt nhoài. Sau cuộc chơi ban đầu, quả thông bỗng giậtmình vì xung quanh mình chẳng ai lắc xắc như giống nó, từ cục đá cuội, ngọn cỏ ngồng đến chiếc rễ bàng chồi lên mặt đất mốc thếch. Đá cuội thủ thỉ:

– Cậu đừng nhảy loăng quang, người ta đi qua sẽ đá cậu đấy!

Hạt bạch đàn nằm trong hốc đất cũng nói:

– Tụi mình xuống mặt đất phải cẩn thận.

Quả thông hơi tự ái vì những lời nhắc nhở ấy. Vì lâu nay trên cành cao cùng với nắng gió nó tha hồ nhún nhảy hát hò vi vu. Giờ bắt nằm im thì cực hình. Nó lại nhảy tưng tưng trên nền đất, nhảy lên đá. Điệu nhảy của nó làm một con chó đi qua ngứa mắt, liền ngoạm lấy tha đi như cục xương! Nhưng món quả thông khô hăng cay chát xít chẳng béo gì nên cậu chó bực mình bỏ quả thông bên vệ đường. Nằm chơ hơ một lúc, quả thông lại ngứa ngáy và nhảy lại. Nó hy vọng cuộc chơi mới vì đến chó còn ngại nó thì ai làm gì được?

Nó cứ nhảy và lần này một cụ già đi nhặt lên bỏ vào túi nhựa với câu lẩm bẩm: “Chà quả thông này bỏ vào bếp lửa thì cháy đượm lắm đây!”

CÀO CÀO MƯỢN ÁO

Đi chơi với Dế út về, Cào Cào em phụng phịu với mẹ:

– Mẹ ơi! Sao con lớn rồi mà mẹ cứ cho con mặc đồ chật sít, hở cả lưng cả bụng ra thế này, quê lắm!

Cào Cào mẹ phì cười:

– Trẻ con vắt mũi chưa sạch mà lớn gì. Vả lại con hay chạy nhảy tập thể thao thì mặc may ô quần soọc là tốt chứ sao ? Khi nào học giỏi, lớn hơn mẹ sẽ may đồ mới cho.

Nói thế thì chán quá! Cào Cào em lảng đi. Nó nhớ lại hồi sáng đi qua bãi cỏ thấy mấy chị Cào Cào múa lượn, hát chèo, khoe bao nhiêu màu áo xanh đỏ, biếc the… Nhìn lại mình chỉ mỗi bộ quần áo cộc cũn cỡn. Đã thế Dế con còn nói vào:

– Nhà dế chúng tớ phải mặc áo nâu thì đành chịu, đằng nay họ cào cào nhà cậu có điều kiện với biết bao lụa là mà cậu cứ mặc đồ cũn cỡn là thế nào chứ!

Đau thật! Nghĩ đi nghĩ lại Cào Cào con chợt nảy ra ý định. Trong buồng có vắt bộ áo tứ thân của chị gái nó! Cào Cào em liền chui vào lôi ra mặc thử, áo hơi dài nhưng không sao, giống hệt cô dâu đám cưới. Xoay qua xoay lại soi gương. Cào cào em thấy mình đẹp như công chúa! Thích ghê ! Thế này thì mặc luôn đi chơi chứ chờ mẹ may thì tới khi nào. Cào Cào em hớn hở bước ra, nó nghĩ chỉ một chút nữa thôi cả lũ bạn bè như Dế Than, Dế Chũi, Bọ Dừa, Bọ Hung sẽ lác mắt cho mà xem.

Lếch xếch bộ áo dài quá khổ trên đường, cào cào ta sướng lắm, đi tới đâu nó cũng khoe: “Áo này, quần này!” Quả thực lũ bạn cùng lứa rất ngạc nhiên về bộ áo mới của nó.

Khi cào cào em đang dạo chơi trên đường thì ở trên cành cao có một con chim sâu bất ngờ nghiêng mình ngó ngạc nhiên:“Cái gì lấp lánh nhún nhảy thế nhỉ?” Và nó vỡ nhẽ: đó chỉ là một con cào cào non. Bụng chim cồn lên. Nó lao xuống. May mắn làm sao có bác Dế Than đang mài răng gần đó liền nhào ra kéo Cào Cào em vào hang thoát hiểm. Chim sâu bực tức mổ mấy nhát vào bộ quần áo bỏ lại rồi bay vụt đi.

Nằm trong hang, Cào Cào em run cầm cập. Suýt nữa nó mất mạng vì mặc chiếc áo không phải của mình!

Lê Đức Dương