 |
Nam giới và nữ giới đều bình đẳng tham gia và quyết định mọi công việc trong gia đình và xã hội. Ảnh: TL
|
Ảnh hưởng tích cực
Truyền thông giúp nâng cao nhận thức cho mọi người hiểu rõ hơn về khái niệm bình đẳng giới, về những bất bình đẳng tồn tại trong xã hội và những tác động của chúng. Qua các chương trình, bài viết, phim ảnh, truyền thông có thể góp phần thay đổi tư duy, thay đổi những “hủ tục” về giới, định kiến giới, hướng tới một xã hội bình đẳng hơn. Từ đó, truyền thông có thể giúp thay đổi những quan niệm lỗi thời về vai trò giới, khuyến khích sự bình đẳng giữa nam và nữ trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Truyền thông giúp công chúng hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến giới, như bạo lực gia đình, phân biệt đối xử, quấy rối tình dục.
Truyền thông có thể cung cấp hình mẫu tích cực qua việc giới thiệu những hình mẫu thành công của cả nam và nữ trong nhiều lĩnh vực khác nhau, giúp phá vỡ những rào cản về giới. Những câu chuyện về những người phụ nữ thành công, những chiến dịch vì bình đẳng giới đã truyền cảm hứng cho nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ. Truyền thông tạo ra các diễn đàn để mọi người cùng thảo luận, chia sẻ về các vấn đề liên quan đến bình đẳng giới, từ đó thúc đẩy sự đồng thuận xã hội.
Phụ nữ ngày nay không chỉ còn bị giới hạn trong các vai trò truyền thống như người mẹ, người vợ mà ngày càng xuất hiện ở nhiều vị trí lãnh đạo, chuyên gia trong các lĩnh vực khác nhau. Truyền thông đã phản ánh rõ hơn sự đa dạng này, từ các nữ doanh nhân thành đạt, nhà khoa học tài năng đến các vận động viên thể thao xuất sắc.
Hình ảnh phụ nữ trong truyền thông ngày càng thể hiện sự tự tin, chủ động và độc lập. Họ không còn bị gò bó trong những khuôn mẫu vẻ đẹp truyền thống mà được khuyến khích thể hiện cá tính riêng.
 |
Một Infographic về bình đẳng giới, trong đó có hình ảnh “nữ giáo viên”, điều này vô hình trung gây ra quan niệm giới “giáo viên là nữ”, trong khi thực tế hiện nay, có rất nhiều giáo viên mầm non là nam giới. Ảnh: Tuấn Hữu |
Ảnh hưởng tiêu cực
Truyền thông có thể vô tình hoặc cố ý củng cố những định kiến giới đã tồn tại từ lâu, đó là vấn đề cố định khuôn mẫu giới. Nhiều chương trình truyền hình, phim ảnh vẫn còn tái hiện những khuôn mẫu giới truyền thống, khiến người xem khó thoát khỏi những định kiến sẵn có. Ví dụ như phụ nữ chỉ phù hợp với công việc nội trợ, đàn ông phải là trụ cột gia đình. Ngoài ra là tình trạng “vật hóa” phụ nữ khi truyền thông thường miêu tả phụ nữ một cách quá khích về vẻ đẹp hình thể, làm cho phụ nữ cảm thấy áp lực phải hoàn hảo về ngoại hình. Ngoài ra, truyền thông có thể vô tình hoặc cố ý đưa tin về các vụ bạo lực giới một cách giật gân thường gọi là hiện tượng “Khuếch đại bạo lực giới”, gây ra những tác động tiêu cực đến tâm lý của người xem. Một số hình ảnh, thông tin tiêu cực về bạo lực gia đình, quấy rối tình dục trên truyền thông có thể làm gia tăng tình trạng này. Bên cạnh đó là thương mại hóa hình ảnh phụ nữ. Việc sử dụng hình ảnh phụ nữ một cách khiêu khích, hạ thấp trong quảng cáo, truyền thông có thể làm mất đi giá trị của người phụ nữ.
Mặc dù có những tiến bộ, hình ảnh phụ nữ trong truyền thông vẫn bị khai thác một cách quá mức về mặt hình thể, dẫn đến việc “vật hóa” phụ nữ. Điều này góp phần tạo ra những chuẩn mực vẻ đẹp không thực tế và gây áp lực lên phụ nữ.
Mặc dù có sự đa dạng hóa, nhưng hình ảnh phụ nữ trong truyền thông vẫn còn thiếu đại diện cho các nhóm phụ nữ khác nhau, như phụ nữ lớn tuổi, phụ nữ khuyết tật, phụ nữ thuộc các dân tộc thiểu số.
Bạo lực giới vẫn là một vấn đề nghiêm trọng và được phản ánh trong truyền thông. Điều này có thể vô tình hoặc hữu ý làm gia tăng bạo lực và bình thường hóa hành vi này.
Tóm lại, truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc định hình quan niệm về giới. Để truyền thông đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy bình đẳng giới, cần có sự nỗ lực của toàn xã hội, từ các cơ quan báo chí đến các nhà làm truyền thông, từ các cơ quan quản lý đến mỗi cá nhân.
Các hình thức truyền thông ảnh hưởng đến nhận thức về giới:
Quảng cáo: Quảng cáo thường sử dụng những hình ảnh và thông điệp mang tính định kiến giới, khiến người xem hình thành những quan niệm sai lệch về vai trò của nam và nữ.
Phim ảnh, truyền hình: Các sản phẩm văn hóa đại chúng này có thể cung cấp những hình mẫu nhân vật đa dạng hoặc rập khuôn, ảnh hưởng đến cách nhìn của người xem về giới.
Mạng xã hội: Mạng xã hội là một kênh truyền thông mạnh mẽ, nơi những thông tin sai lệch, tiêu cực về giới có thể lan truyền nhanh chóng.